Θεραπεία Πνευμονικής Εμβολής

Αντιπηκτικά

Παρ’ όλο που τα αντιπηκτικά δεν μπορούν να απομακρύνουν το θρόμβο, ωστόσο μπορούν να εμποδίσουν την ανάπτυξή του, αραιώνοντας το αίμα.

Τα αντιπηκτικά δεν διαλύουν το θρόμβο, δίνουν όμως χρόνο στο σώμα να τον διαλύσει με τα φυσικά θρομβολυτικά του αίματος.

Στην οξεία φάση, οι ασθενείς θα λάβουν ηπαρίνη (ενδοφλέβια ή με ένεση κάτω από το δέρμα (υποδόρια)) και θα συνεχίσουν με αντιπηκτικά από το στόμα (π.χ. κουμαδίνη «Sintrom»).

Η θεραπεία με αντιπηκτικά, ανάλογα με το ιατρικό σας ιστορικό, μπορεί να διαρκέσει από 3 έως 6 μήνες ή ακόμα και εφ’ όρου ζωής.

Ένα σημαντικό μειονέκτημα της κουμαδίνης είναι η αλληλεπίδρασή της με ορισμένα τρόφιμα (κυρίως πράσινα λαχανικά) και η ανάγκη διενέργειας συχνών αιματολογικών εξετάσεων, προκειμένου να προσαρμοστεί η δοσολογία (μικρή δόση αυξάνει τον κίνδυνο νέου θρόμβου, μεγάλη δόση αυξάνει τον κίνδυνο αιμορραγίας).

Νεότερα φάρμακα που διατίθενται σήμερα (π.χ. dabigatran (Pradaxa®), apixaban (Eliquis®), rivaroxaban (Xarelto®)), μπορεί να μην έχουν αυτά τα μειονεκτήματα φέρουν όμως άλλους κινδύνους (π.χ. δεν έχουν αντίδοτο για να σταματήσει η αιμορραγία σε περίπτωση τραυματισμού).

Η πιο συχνή παρενέργεια όλων των αντιπηκτικών είναι η αιμορραγία, γι’ αυτό είναι σημαντικό να συζητήσετε τις επιλογές αυτές με το γιατρό σας.

Θροβόλυση

Τα αντιπηκτικά δεν μπορούν από μόνα τους να απομακρύνουν το θρόμβο, δίνουν όμως χρόνο στο σώμα μας να το κάνει.

Δυστυχώς, στις περιπτώσεις όπου η (μαζική) πνευμονική εμβολή απειλεί άμεσα τη ζωή μας, θα πρέπει να ληφθούν πιο επιθετικά μέτρα αντιμετώπισής της.

Τα θρομβολυτικά (διαλυτικά θρόμβων), μπορούν να διαλύσουν έναν θρόμβο γρήγορα σε διάστημα λίγων ωρών.

Τα θρομβολυτικά μπορούν να χορηγηθούν είτε μέσω μιας περιφερικής φλέβας στο χέρι σας (συστηματική θρομβόλυση), είτε μέσω ενός καθετήρα (λεπτός σωλήνας) όπου εγχύονται απευθείας στο θρόμβο στον πνεύμονα (θρομβόλυση με καθετήρα).

Ο σημαντικότερος κίνδυνος αυτής της θεραπείας είναι η αιμορραγία, καθώς ακόμα και οι εκτός πνεύμονα «καλοί» θρόμβοι που βρίσκονται στο σώμα μας ενδέχεται να διαλυθούν.

Για το λόγο αυτό, δεν μπορεί να εφαρμοστεί σε όλους τους ασθενείς π.χ. σε άτομα με ενεργό αιμορραγία, πρόσφατη χειρουργική επέμβαση ή τραύμα.

Η συστηματική θρομβόλυση αποτελεί την πλέον ενδεδειγμένη και αποτελεσματική θεραπεία για αντιμετώπιση της μαζικής πνευμονικής εμβολής.

Ωστόσο, καθώς το θρομβολυτικό φάρμακο δεν εγχύεται απευθείας μέσα στο θρόμβο, αλλά στη φλέβα του χεριού, απαιτείται υψηλότερη δόση και έτσι αυξάνεται το ποσοστό των αιμορραγικών επιπλοκών συμπεριλαμβανομένης και της εγκεφαλικής αιμορραγίας (εγκεφαλικό επεισόδιο)

Η θρομβόλυση με καθετήρα είναι μια από τις νεότερες θεραπείες με εξαιρετικά αποτελέσματα, και λιγότερες επιπλοκές, σε ασθενείς με υψηλού κινδύνου πνευμονική εμβολή.

Καθώς το φάρμακο χορηγείται απευθείας εντός του θρόμβου, η δόση είναι μικρότερη, συνεπώς και το ποσοστό επιπλοκών εξίσου χαμηλό.

Καθώς πρόκειται για επεμβατική μορφή θεραπείας, διενεργείται σε χειρουργική αίθουσα υπό τοπική αναισθησία.

Η διαδικασία περιλαμβάνει παρακέντηση (χωρίς τομή) συνήθως στη βουβωνική χώρα ή το λαιμό.

Υπό ακτινολογική καθοδήγηση, ειδικά σύρματα και καθετήρες κατευθύνονται στον πνεύμονα, ο καθετήρας τοποθετείται εντός του θρόμβου και έτσι ξεκινάει η έγχυση του θρομβολυτικού φαρμάκου.

Στη συνέχεια ο ασθενής μεταφέρεται στο κρεβάτι του όπου του χορηγείται το φάρμακο για 12-24 ώρες, έως ότου βελτιωθεί η λειτουργία της καρδιάς και των πνευμόνων.

Οι σύγχρονες μέθοδοι επιτρέπουν ακόμη και την άμεση διάλυση του θρόμβου σε πολύ μικρά κομμάτια και την απομάκρυνσή του με αναρρόφηση.

Όμως, όπως κάθε επέμβαση έτσι και η θρομβόλυση με καθετήρα έχει κινδύνους, κυρίως την αιμορραγία αν και σε μικρότερο ποσοστό σε σχέση με την συστηματική θρομβόλυση.

Χειρουργική αντιμετώπιση

Η επιθετική θεραπεία μέ της ανοιχτή χειρουργκή επέμβαση (θωρακοτομή), θεωρείται απαραίτητη για την απομάκρυνση των θρόμβων αίματος στην περίπτωση που απειλείται η ζωή του ασθενή, είτε γιατί η θρομβόλυση δεν είχε το επιθυμητό αποτέλεσμα, είτε γιατί η θρομβόλυση δεν ενδείκνυτο (π.χ. λόγω πρόσφατου χειρουργέιου).

Η επιθετική αυτή θεραπεία αυτή ονομάζεται χειρουργική εμβολεκτομή.

Φίλτρο κάτω κοίλης φλέβας

Τα φίλτρα κάτω κοίλης φλέβας χρησιμοποιούνται όταν ο ασθενής δεν μπορεί να λάβει αντιπηκτική αγωγή ή όταν ακόμα και αν την λαμβάνει ο θρόμβος συνεχίζει να επεκτείνεται.

Η κάτω κοίλη φλέβα, είναι η μεγάλη φλέβα που σχηματίζεται όταν οι δυο μεγάλες φλέβες των κάτω άκρων (λαγόνιες φλέβες) συγχωνεύονται στην πύελο.

Η κάτω κοίλη φλέβα μεταφέρει το αίμα πίσω στην καρδιά και τους πνεύμονες.

Το φίλτρο κάτω κοίλης φλέβας έχει τη δυνατότητα να παγιδεύει τους θρόμβους που κινούνται από τις φλέβες των ποδιών στον πνεύμονα αποτρέποντας την υποτροπή πνευμονικής εμβολής.

Η τοποθέτηση του φίλτρου πραγματοποιείται σε περιβάλλον χειρουργείου μέσω παρακέντησης στη βουβωνική χώρα ή στον λαιμό.

Υπό ακτινολογική καθοδήγηση, εισάγεται στην κάτω κοίλη φλέβα ένας ειδικός καθετήρας και στη συνέχεια εκπτύσσεται το φίλτρο.

Το φίλτρο κοίλης φλέβας συμβάλει στην πρόληψη της πνευμονικής εμβολής, αλλά δεν μπορεί να εμποδίσει την εξέλιξη του θρόμβου, κάτι που κάνουν όμως τα αντιπηκτικά.

Επειδή τα σύγχρονα φίλτρα είναι αφαιρούμενα, μόλις περάσει ο κίνδυνος, ο Αγγειοχειρουργός μπορεί να τα αφαιρέσει με μια ελάχιστα επεμβατική διαδερμική τεχνική.

Ελαστική Συμπίεση

Οι κάλτσες διαβαθμισμένης συμπίεσης είναι απαραίτητες για τον περιορισμό του οιδήματος που οφείλεται στην φλεβική θρόμβωση που προκάλεσαι την πνευμονική εμβολή.

Αν το πρήξιμο δεν υποχωρεί, αυτό συμβαίνει είτε γιατί οι βαλβίδες στις φλέβες των ποδιών έχουν υποστεί βλάβη, είτε γιατί η φλέβα παραμένει αποκλεισμένη εξ αιτίας του θρόμβου.

Η ελαστική συμπίεση «πιέζει» το φλεβικό αίμα έξω από το πόδι πίσω στην καρδιά, εμποδίζοντάς το να λιμνάσει.

Οι κάλτσες δεν έχουν καμία επίδραση στη μείωση του θρόμβου, βοηθούν όμως στην πρόληψη εμφάνισης νέου.

Οι περισσότερες φοριούνται κάτω από το γόνατο, είναι σφιχτές στον αστράγαλο και χαλαρώνουν καθώς ανεβαίνουν προκαλώντας μια ήπια εξωτερική συμπίεση στις φλέβες των ποδιών.

Συνιστάται η συμπίεση αυτή να είναι 30-40mmHg και η χρήση τους να είναι καθημερινή, αν είναι εφικτό για τουλάχιστον 2 χρόνια ώστε να προληφθεί το μεταθρομβωτικό σύνδρομο.

Πρόληψη επανεμφάνισης Πνευμονικής Εμβολής

Στη περίπτωση που έχετε διαγνωστεί με πνευμονική εμβολή, ο κίνδυνος επανεμφάνισης της είναι αυξημένος. Ο Αγγειοχειρουργός θα σας προτείνει τρόπους πρόληψης εμφάνισης πνευμονικής εμβολής στο μέλλον:

• Παραμείνετε δραστήριοι και ασκηθείτε σε τακτική βάση
• Να φοράτε ελαστικές κάλτσες συμπίεσης, ιδιαίτερα εάν πρόκειται να παραμείνετε σε όρθια ή καθιστή θέση για μεγάλο χρονικό διάστημα
• Συμβουλευτείτε το γιατρό σας για λήψη αντιπηκτικής αγωγής, σε περίπτωση περιορισμένης κινητικότητας, όπως κατά τη διάρκεια μιας χειρουργικής επέμβασης ή παρατεταμένης κατάκλισης
• Κατά τη διάρκεια χειρουργικής επέμβασης ζητήστε από τον χειρουργό σας να τοποθετήσει στα πόδια σας μια συσκευή -αεροθάλαμος διαλείπουσας συμπίεσης που υποβοηθά την ροή του αίματος στις φλέβες έως ότου να ξανακινητοποιηθείτε. Εναλλακτικά φορέστε ελαστικές κάλτσες.
• Να περπατάτε, να λυγίζετε ή τεντώνετε τα πόδια σας κατά τη διάρκεια πολύωρων ταξιδιών με αεροπλάνο ή αυτοκίνητο
• Κατά τη διάρκεια της ανάπαυσης ή ανάρρωσης μετά από χειρουργική επέμβαση ή πολύωρων ταξιδιών όπου η κινητοποίηση είναι αδύνατη, να ανοιγοκλείνετε τα χέρια, τα πόδια ή τα δάχτυλά σας για λίγα λεπτά κάθε ώρα
• Να καταναλώνετε πολλά υγρά όπως νερό ή χυμό, αποφεύγοντας όμως την υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ και καφεΐνης
• Διακόψτε το κάπνισμα
• Διατηρήστε το βάρος σας σε κανονικά επίπεδα