Περιφερική αρτηριακή νόσος (περιφερική αγγειακή νόσος / περιφερική αποφρακτική αρτηριοπάθεια) των κάτω άκρων είναι η στένωση ή απόφραξη των αρτηριών του ποδιού, που προκαλείται συνήθως από την αθηροσκλήρωση (σκλήρυνση των αρτηριών).
Οι αρτηρίες των κάτω άκρων ξεκινούν από τη λεκάνη (πύελο) εκεί που η αορτή, η μεγαλύτερη αρτηρία του σώματός μας, διχάζεται στην δεξιά και αριστερή λαγόνια αρτηρία.
Οι λαγόνιες αρτηρίες διασχίζουν τη λεκάνη και συνεχίζουν στις βουβωνικές χώρες ως μηριαίες αρτηρίες.
Στη συνέχεια, κάθε μηριαία αρτηρία διανύει τον μηρό εώς και το γόνατο όπου πλέον ονομάζεται ιγνυακή αρτηρία η οποία με τη σειρά της διαιρείται σε τρεις μικρότερες: την πρόσθια κνημιαία, την οπίσθια και την περονιαία αρτηρία.
Αυτές οι τρείς αρτηρίες είναι υπεύθυνες για την ροή του αίματος στο πόδι.
Όλόκληρο αυτό το αρτηριακό δίκτυο απότελεί την λεγόμενη «κυκλοφορία» και διοχετεύει το σκέλος και τους μύες του με οξυγονωμένο αίμα και θρεπτικά συστατικά που είναι απαραίτητα για τη κίνηση (βάδιση, άθληση) αλλά και την επούλωση των πληγών.
Όσο πιο έντονη είναι η κίνηση, τόσο περισσότερη η ροή του αίματος που απαιτείται.
Καλή κυκλοφορία στα πόδια, σημαίνει ότι όλες οι αρτηρίες είναι ευρέως ανοιχτές, επιτρέποντάς μας να ασκούμε τις δραστηριότητες μας ανενόχλητοι.
Η εξέλιξη της περιφερικής αρτηριοπάθειας μπορεί να οδηγήσει σε σημαντική στένωση του αρτηριακού αυλού σε μια ή περισσότερες αρτηρίες του ποδιού.
Σαν αποτέλεσμα η μείωση της αιματικής ροής στο άκρο, μπορεί να οδηγήσει σε αδυναμία βάδισης και περιορισμένη ικανότητα επούλωσης των πληγών.
Η περιφερική αρτηριακή νόσος μπορεί να εκδηλωθεί με πόνο στα κάτω άκρα κατά τη βάδιση, καθυστέρηση επούλωσης των τραυμάτων και σε πολύ προχωρημένα στάδια γάγγραινα που τελικά θα οδηγήσει σε ελάσσονα ή μείζονα ακρωτηριασμό.
Αίτια Περιφερικής Αρτηριακής Νόσου:
Η αθηροσκλήρωση είναι ο κυριότερος παράγοντας κινδύνου για την ανάπτυξη της περιφερικής αρτηριακής νόσου.
Αθηροσκλήρωση είναι η συσσώρευση στην εσωτερική επιφάνεια των αρτηριών χοληστερόλης, λίπους, ασβεστίου και άλλων μεταβολικών προϊόντων, που σταδιακά σχηματίζουν την αθηρωματική πλάκα.
Είναι συνήθως το αποτέλεσμα του καπνίσματος, της υψηλής αρτηριακής πίεσης (υπέρταση), της υψηλής χοληστερόλης (υπερχοληστερολαιμία) και της ηλικίας (>60 ετών).
Όλοι αυτοί οι παράγοντες, αυξάνουν σημαντικά τον κίνδυνο, δεν προκαλούν όμως κατ' ανάγκη και την ασθένεια.
Για παράδειγμα άτομα με έναν ή περισσότερους παράγοντες κινδύνου ενδέχεται να μην προσβληθούν, ενώ αντίθετα, άτομα χωρίς εμφανείς παράγοντες κινδύνου μπορεί να νοσήσουν.
Ο ρόλος των γονιδίων (οικογενειακό ιστορικό) είναι καθοριστικός.
Οι ασθενείς με περιφερική αρτηριακή νόσο συχνά μπορεί να πάσχουν από στεφανιαία και καρωτική νόσο καθώς και οι τρεις αυτές ασθένειες, έχουν σαν βάση την αθηροσκλήρωση και μοιράζονται τους ίδιους παράγοντες κινδύνου.
Πέραν της αθηροσκλήρωσης, αλλές παθήσεις που προκαλούν ή σχετίζονται με την περιφερική αρτηριακή νόσου είναι η νόσος Buerger και η νόσος ή το φαινόμενο Raynaud.